Σ. Ρομπόλης : Η πανδημία «τρικ» για την μείωση των συντάξεων

Ο Σάββας Γ. Ρομπόλης, Ομότιμος Καθηγητής στο Πάντειο, μιλώντας στον 98.4 , διευκρίνισε ότι μετά από δύο μήνες περίπου οικονομικού lockdown και καθολικής απαγόρευσης της κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορονοϊού στην δημόσια υγεία, ο περιορισμός της διασποράς του στην Ελλάδα (δείκτης διασποράς R=0,45, δηλαδή μικρότερος της μονάδας), οδηγεί τις ελληνικές, όπως και τις αρχές των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη σταδιακή άρση των μέτρων περιορισμού του πληθυσμού και της οικονομικής δραστηριότητας. Κι’ αυτό γιατί η ευθυγράμμιση της επιδημιολογικής καμπύλης, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος, δεν συνοδεύτηκε από την ευθυγράμμιση ή την ρηχότητα της καμπύλης της ύφεσης, εξαιτίας, κατά βάση, των μέτρων περιορισμού της διασποράς του κορονοϊού στην κοινότητα και των καθυστερημένων και ανεπαρκών αποφάσεων, παρά τις ανακοινώσεις αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη και τα κράτη-μέλη μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.

Παράλληλα, οι περιορισμένοι πόροι που διατέθηκαν για την αποτροπή της εμβάθυνσης της ύφεσης από μέρους, ιδιαίτερα, των υπερχρεωμένων χωρών του Νότου, συνέβαλαν οι επιπτώσεις του κορονοϊού στους οικονομικούς (ύφεση, ανεργία, αναστολή συμβάσεων εργασίας, αύξηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας, μερική ανεργία, αύξηση δημοσίων δαπανών, μείωση εσόδων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, κλπ), και τους κοινωνικούς σχηματισμούς (μείωση εισοδημάτων, αύξησης της φτώχειας, διεύρυνση των ανισοτήτων, κλπ), των κρατών-μελών της Ένωσης να είναι περισσότερο σοβαρές του αρχικά αναμενόμενου. Στο πλαίσιο αυτό, ο τουρισμός, ο μεγάλος αριθμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων και αυτοπασχολούμενων, η μικρή έκταση των αγροτικών καλλιεργειών, ο περιορισμένος δημόσιος χώρος, κλπ, στην ελληνική οικονομία, από ανορθολογική και επιδοματικά χρηματοδοτική οικονομική και παραγωγική δραστηριότητα, μετασχηματίζονται σε παραγωγικές συστάδες δημιουργίας πλούτου και καινοτομίας, διεθνώς (ποσοτικά και ποιοτικά) εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών.

Πιο συγκεκριμένα, στην κατεύθυνση αυτής της προοπτικής, είναι ενδιαφέρον και σημαντικό να εκτιμηθεί: α) η σημερινή χρηματο-οικονομική κατάσταση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης (ΣΚΑ) στην Ελλάδα, μετά την σημαντική μείωση (τουλάχιστον 45%- 63 δις ευρώ) του επιπέδου των συντάξεων κατά την προηγούμενη δεκαετία και β) κατά πόσο η πανδημία του κορονοϊού και οι προαναφερόμενες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες του στην ελληνική οικονομία απειλούν, κατά την επόμενη ημέρα, το επίπεδο των συντάξεων και την μακροχρόνια βιωσιμότητα του ΣΚΑ στην χώρα μας.

Έτσι, στο σενάριο 1 κατά το οποίο η πανδημία και τα αντίστοιχα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας επεκτείνονται μέχρι τα μέσα Ιουλίου 2020, η ύφεση, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, με διαφοροποιημένες παραδοχές, στην ελληνική οικονομία εκτιμάται από 6,5% μέχρι 8,8% και το επίπεδο της ανεργίας από 16,3% τον Δεκέμβριο του 2019, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί στο επίπεδο του 19,3%-19,8% αντίστοιχα τον Δεκέμβριο του 2020.

Στο σενάριο 2 κατά το οποίο η πανδημία του κορονοϊού επεκτείνεται χρονικά, η οικονομική και επιχειρηματική δραστηριότητα στην χώρα μας θα υπολειτουργεί μέχρι το τέλος του 2020, τότε η ύφεση, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει το 12% και το επίπεδο της ανεργίας εκτιμάται κατά τον Δεκέμβριο του 2020 στο 22,1%. Σημειώνεται ότι η αύξηση μίας ποσοστιαίας μονάδας της ανεργίας και της μερικής ή της εκ περιτροπής απασχόλησης κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες ( από 10% του συνόλου της απασχόλησης) στο 20% (μέσος όρος ευρωζώνης), συνεπάγεται συνολικά ετήσια απώλεια εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές του ΣΚΑ της τάξης των 530 εκατομ. ευρώ (Μ.Θεοδωρουλάκης,2020).

Έτσι, στο σενάριο 1, η αύξηση της ανεργίας κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες συνεπάγεται, κατά το 2020, μία απώλεια εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές του ΣΚΑ της τάξης του 1,6 δισεκ. ευρώ και στο σενάριο 2, όπου η αύξηση της ανεργίας είναι 6 ποσοστιαίες μονάδες η απώλεια εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές του ΣΚΑ, κατά το 2020, θα είναι 3,2 δις ευρώ.