Ηλ. Κονδύλης : Daniel , 20 φορές υψηλότεροι οι θάνατοι από τις επίσημες εκτιμήσεις
Written by Γιώργος Σαχίνης on 17 Μαρτίου 2025
Αίσθηση προκαλεί, η νέα έκθεση του ΚΕΠΥ, (Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία, την πολιτική Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας) , βασικά σημεία της οποίας παρουσίασε στον 98.4 ο Ηλίας Κονδύλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ.
Η νέα έκθεση του ΚΕΠΥ , αναφέρεται σχετικά με τις επιπτώσεις της πλημμύρας Daniel στην υγεία του πληθυσμού σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα.
Τα ευρήματα της έκθεσης είναι θορυβώδη καθώς αποκαλύπτουν μια πολύ σημαντική επιβάρυνση της υγείας των πληθυσμών σε Τρίκαλα, Καρδίτσα, Μαγνησία και Φθιώτιδα το πρώτο τρίμηνο μετά την εκδήλωση της πλημμύρας (335 πλεονάζοντες θάνατοι το πρώτο τρίμηνο μετά την καταστροφή έναντι 17 δηλωθέντων θανάτων τα πρώτα 24ωρα). Δυστυχώς τα ευρήματα της έκθεσης βρίσκονται σε πλήρη δυσαρμονία με τις έως τώρα καταγραφές των επίσημων κυβερνητικών φορέων (πχ. ΕΟΔΥ, Πολιτική Προστασία, Υπουργείο Υγείας) διαχείρισης της εν λόγω καταστροφής, οι οποίοι φαίνεται ότι συστηματικά υποεκτιμούσαν τη σοβαρότητα της κατάστασης στη Θεσσαλία.
Η αρχική μελέτη της ερευνητικής μας ομάδας δημοσιεύτηκε – ως όφειλε – το Φεβρουάριο του 2025 στην έγκριτη διεθνή επιστημονική επιθεώρηση Journal of Public Health (https://doi.org/10.1093/pubmed/fdaf015), ενώ το πλήρες κείμενο της νέας μας έκθεσης είναι διαθέσιμο και στο διαδικτυακό τόπο του ΚΕΠΥ (https://www.healthpolicycenter.gr/el/publications/daniel). Όπως είπε ο κ. Κοδύλης, ο «Ντάνιελ» έπληξε στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2023 την Ελλάδα οδηγώντας σε μεγάλης έκτασης πλημμύρες στους Νομούς Καρδίτσας, Μαγνησίας, Τρικάλων και Φθιώτιδας. Σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές και τα επίσημα διαθέσιμα στοιχεία η πλημμύρα προκάλεσε 17 άμεσους θανάτους τις πρώτες ημέρες της καταστροφής και σημαντικές εξάρσεις κρουσμάτων λεπτοσπείρωσης, σαλμονέλλωσης και λοιμώξεων από τον ιό του Δυτικού Νείλου κατά το πρώτο τετράμηνο μετά την καταστροφή.[38, 40, 42–44] . Δυστυχώς οι επίσημες καταγραφές των υγειονομικών επιπτώσεων του κυκλώνα «Ντάνιελ» αποτυπώνουν μόνο την κορυφή του παγόβουνου του φορτίου νοσηρότητας και θνησιμότητας που δέχτηκαν οι πληθυσμοί στις πληγείσες περιοχές μετά την καταστροφική πλημμύρα. Mελέτη της ερευνητικής ομάδας του ΚΕΠΥ δείχνει ότι κατά το πρώτο τρίμηνο μετά την καταστροφική πλημμύρα, στους Νομούς Καρδίτσας, Μαγνησίας, Τρικάλων και Φθιώτιδας εκδηλώθηκαν 335 (95%ΔΕ: 250 – 420) πλεονάζοντες θάνατοι, 335 δηλαδή περισσότεροι θάνατοι σε σχέση με τους αναμενόμενους θανάτους βάσει των ιστορικών δεδομένων θνησιμότητας στις εν λόγω περιοχές από τα έτη 2015-19.[45]
Τα ευρήματα της μελέτης του ΚΕΠΥ είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, καθώς υποδηλώνουν ότι ο πραγματικός αριθμός θανάτων από τον κυκλώνα «Ντάνιελ» στους πληγέντες νομούς της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδας είναι έως και 20 φορές υψηλότερος από τον επίσημο απολογισμό των θυμάτων, επιβεβαιώνοντας τους επιστημονικούς ισχυρισμούς ότι η αποτίμηση του μεγέθους και των επιπτώσεων των πλημμυρικών γεγονότων με τη χρήση των άμεσων απωλειών υποεκτιμά σημαντικά τις πραγματικές επιπτώσεις των πλημμυρών στην υγεία των πληγέντων πληθυσμών.
Τα αποτελέσματα της μελέτης του ΚΕΠΥ επίσης υποδηλώνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της πλεονάζουσας θνησιμότητας (281 από τους 335 πλεονάζοντες θανάτους) επήλθε μετά την πρώτη εβδομάδα της καταστροφικής πλημμύρας, επιβεβαιώνοντας προηγούμενες μελέτες σχετικά με τις σημαντικές μεσοπρόθεσμες (και όχι απλά άμεσες) αρνητικές επιπτώσεις των πλημμυρών στην υγεία των πληγέντων πληθυσμών. Τέλος, αν και στοιχεία σχετικά με τις αιτίες θανάτων για την χρονική περίοδο 2023-24 δεν είναι ακόμη διαθέσιμα, μέρος μόνο της πλεονάζουσας ολικής θνησιμότητας που καταγράφηκε στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα μπορεί να αποδοθεί στους δηλωθέντες άμεσους θανάτους της πλημμύρας, ή τους δηλωθέντες θανάτους τους σχετιζόμενους με τις εξάρσεις λοιμωδών και υδατογενών/τροφιμογενών νοσημάτων που παρατηρήθηκαν στις πληγείσες περιοχές μετά την πλημμύρα. Βάσει της διεθνούς βιβλιογραφίας,[27–29] υποθέτουμε πως το μεγαλύτερο μέρος της πλεονάζουσας θνησιμότητας προήλθε από καρδιαγγειακά ή/και αναπνευστικά νοσήματα κύρια λόγω της γενικευμένης επιδείνωσης των κοινωνικοοικονομικών καθοριστών της υγείας στους πληγέντες πληθυσμούς ή/και της διατάραξης της πρόσβασης τους σε υπηρεσίες υγείας. Βάσει επίσης της διεθνούς βιβλιογραφίας,[35–37] μπορούμε με ασφάλεια να υποθέσουμε ότι η κατανομή της πλεονάζουσας θνησιμότητας δεν υπήρξε ομοιόμορφη στους πληγέντες πληθυσμούς και ότι τα χαμηλά κοινωνικονομικά στρώματα στη Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα πλήρωσαν δυσανάλογο τίμημα στην υγεία τους μετά από την πλημμύρα.
ΟΛΗ Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΕΠΥ ΕΔΩ :
