Γ. Νάθενας :” Χρονικό προαναγγελθέντος εγκλήματος στα Τέμπη “
Written by Γιώργος Σαχίνης on 6 Μαρτίου 2023
Ο συγκοινωνιολόγος και άλλοτε ειδικός σύμβουλος του ΟΣΕ, Γιώργος Νάθενας σε μια εφ ολης της ύλης συζήτηση τον 98.4 , για το δυστύχημα στα Τέμπη, καταγράφει όλες τις διαχρονικές ευθύνες για την απουσία των συστημάτων ασφαλείας στο σιδηρόδρομο, εξηγεί όμως ότι έστω και έτσι , αν υπήρχαν οι ασφαλιστικές δικλείδες λειτουργίας του προσωπικού , το δυστύχημα θα είχε αποφευχθεί. Κατά την γνώμη του, ο Πρωθυπουργός δεν θα πρέπει να συμπεριλάβει στις εκλογές ως υποψήφιο τον παραιτηθέντα Υπουργό Μεταφορών, θα ήταν μέγιστη ασέβεια όπως είπε για του νεκρούς και αγνοούμενους του δυστυχήματος. Ο κ. Νάθενας , μίλησε για το συμβάν και το τι μπορεί να συνέβει ως εκδοχές, τονίζοντας ότι ο μηχανοδηγός της επιβατικής αμαξοστοιχίας ο αείμνηστος Γιώργος Κουτσουμπας, ήταν από τους εμπειρότερους στο χώρο του και για αυτό αν και μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί, παρέμενε για να εκπαιδεύσει νεότερους στην ειδικότητα. Όπως ξεκαθάρισε, «η συσσωρευμένη εμπειρία χάθηκε βίαια για τον ΟΣΕ το 2010, όταν η τότε κυβέρνηση Γ.Α. Παπανδρέου, με αρμόδιο υπουργό τον Δ. Ρέππα, έριξε τσεκούρι στον σιδηρόδρομο και ώθησε πλήθος προσωπικού, άνω του 60%, σε μετατάξεις και αποχωρήσεις». Ο συγκοινωνιολόγος και πρώην ειδικός σύμβουλος του ΟΣΕ μίλησε για την έλλειψη των σύγχρονων συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας: «Είναι αδιανόητο να μην έχουμε καταφέρει μετά από τόσα χρόνια την ανάταξη και τη λειτουργία των συστημάτων τηλεδιοίκησης-σηματοδότησης ώστε να μπορεί να λειτουργήσει και το διευρωπαϊκό σύστημα ETCS. Δεν μπορεί να είναι δικαιολογία οι δολιοφθορές και κλοπές των μεταλλικών καλωδίων και υλικών από τους επιτήδειους που τα αρπάζουν από ένα σιδηροδρομικό δίκτυο “ξέφραγο αμπέλι”. Ακόμη και στην εποχή του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία, όταν βομβαρδιζόταν από το ΝΑΤΟ, οι εκεί υπεύθυνοι του σιδηροδρομικού δικτύου φρόντιζαν να αποκαθιστούν αμέσως κάθε βλάβη. Θα έπρεπε με εξαιρετικές διαδικασίες, σαν αυτές με τις οποίες προωθήθηκαν τα ολυμπιακά έργα, να έχει ανατεθεί και ολοκληρωθεί πολύ γρήγορα η ανάταξη και επαναλειτουργία όλων των συστημάτων και όχι να υπάρχει αυτή η δεκαετής δυστοκία ολοκλήρωσης, πρωτοφανής για τα ευρωπαϊκά δεδομένα». Ποιος ευθύνεται όμως για αυτή την αβελτηρία; «Φέρουν ευθύνη όλες οι διοικήσεις των υπουργείων και των σιδηροδρομικών οργανισμών από το 2010 και μετά. Τότε διαπιστώσαμε ότι τα συστήματα που είχαν εγκατασταθεί τέθηκαν σταδιακά εκτός μάχης. Επιστρέψαμε υποχρεωτικά στο προηγούμενο χειροκίνητο σύστημα και υποτίθεται ότι θα ξεκινούσε η ανάταξη των συστημάτων. Το χειροκίνητο σύστημα είναι απολύτως ασφαλές με δύο προϋποθέσεις: 1) Πιστή τήρηση του κανονισμού. 2) Επαρκής στελέχωση θέσεων σταθμαρχών και κλειδούχων με σωστή εκπαίδευση και εμπειρία». «Έχει όμως ειδική ευθύνη η παρούσα κυβέρνηση, που συμπληρώνει, άλλωστε, σχεδόν τέσσερα χρόνια. Δεν είναι δυνατόν να αναλώνεται καθημερινά σε εξαγγελίες και προκηρύξεις για άλλα έργα, σημαντικά μεν αλλά μεσομακροπρόθεσμης προτεραιότητας, αφήνοντας ανενεργά τα σύγχρονα συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας που έχουν εγκατασταθεί εδώ και χρόνια και που σχετίζονται με την ασφάλεια των συγκοινωνιών. Όποιος θέλει να θεωρείται νοικοκύρης, πρώτα φροντίζει να λειτουργεί σωστά το σπίτι του και μετά κοιτάζει να χτίσει άλλον όροφο». Είναι όμως το μόνο πρόβλημα η έλλειψη των συστημάτων αυτών; «Προφανώς δεν είναι το μόνο. Ο σιδηρόδρομος λειτουργούσε επί δεκαετίες χωρίς αυτά. Και τόσα χρόνια δεν είχε συμβεί τόσο πολύνεκρο δυστύχημα εκτός από εκείνο στον Δοξαρά το 1972, που οφειλόταν σε κακή συνεννόηση σταθμαρχών και παραβίαση του κανονισμού κινήσεως. Αρκεί να έχεις το απαραίτητο προσωπικό σε σταθμάρχες και τις συναφείς ειδικότητες. Να το εκπαιδεύεις συνέχεια και να μην επιτρέπεις τη “γήρανση” και την απόσυρσή του πριν προσλάβεις νέους και τους δώσεις τον χρόνο για να εκπαιδευτούν. Και όταν λέμε εκπαίδευση δεν εννοούμε μόνο τη θεωρητική γνώση αλλά και μια μακρά θητεία κοντά σε έμπειρους σταθμάρχες, ώστε να βιώσουν πώς γίνεται ο χειρισμός των καταστάσεων υπό κανονικές συνθήκες αλλά και υπό πίεση». Ποιος ευθύνεται όμως για τη σημερινή υποστελέχωση του ΟΣΕ; «Εδώ η κεντρική ευθύνη ανήκει στην κυβέρνηση. Η διοίκηση του ΟΣΕ ζητούσε από τον τέως υπουργό Κώστα Καραμανλή 300 προσλήψεις σε κρίσιμες ειδικότητες από την αρχή σχεδόν της θητείας της. Ο υπουργός καθυστέρησε χαρακτηριστικά να ανταποκριθεί στο αίτημα και ο σιδηρόδρομος λειτουργούσε εντελώς οριακά. Έφτασε στο τέλος της θητείας για να δρομολογήσει μόλις 70 προσλήψεις, σταγόνα στον ωκεανό, καθώς το μνημονιακό κουρεμένο οργανόγραμμα του ΟΣΕ προβλέπει 2.100 θέσεις και από αυτές καλύπτονται μόλις 745, με προσωπικό περασμένης ηλικίας που πλησιάζει στη σύνταξη. Για τα όσα συνέβησαν στα Τέμπη είπε : «Για το τι ακριβώς συνέβη το μοιραίο βράδυ θα χρειαστεί να περιμένουμε τη διερεύνηση και το πόρισμα. Είναι πάντως σημαντικό ότι στη γραπτή εντολή του προς την αμαξοστοιχία 62, ο σταθμάρχης Λάρισας δεν αναφέρει πουθενά ότι θα ακολουθήσει εξ αντιθέτου τη γραμμή καθόδου.