Στ. Περράκης : Ιστορικής σημασίας η προσωρινή απόφαση του Δ.Δ. της Χάγης για την Γάζα

Ο Στέλιος Περράκης, Ομότιμος Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεσμών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,άλλοτε Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης και μεταξύ άλλων και Πληρεξούσιος σε πολλές υποθέσεις ενώπιον του ΔΕΚ/ΔΕΕ (μεταξύ άλλων η υπόθεση Επιτροπή κατά Ελλάδος για τα αντίμετρα σε βάρος της πΓΔΜ, 2014), καθώς και του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (υπόθεση Δικαστικές Ασυλίες του κράτους, Γερμανία κατά Ιταλίας, Ελλάδα παρεμβαίνουσα, 2011), αναλύει γιατί η απόφαση έστω και επι προσωρινών μέτρων του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης στην προσφυγή της Νοτίου Αφρικής κατά του Ισραήλ, είναι μια ιστορικής σημασίας απόφαση, που δείχνει την βούληση ενός Διεθνούς Δικαιοδοτικού Οργάνου, να λειτουργήσει με βάση το Διεθνές Δίκαιο και όχι τις πολιτικές και στρατιωτικές σκοπιμότητες διεθνών δρώντων ισχύος. Το Δικαστήριο αναγνώρισε την ύπαρξη διαμάχης μεταξύ των δύο κρατών για τη φύση των πράξεων του Ισραήλ στη Γάζα και πως τουλάχιστον κάποιες από τις πράξεις και παραλείψεις του Ισραήλ θα μπορούσαν να ιδωθούν υπό τη σκέπη της Σύμβασης για την Πρόληψη της Γενοκτονίας, κάτι που σημαίνει πως το Δικαστήριο αναγνωρίζει ότι έχει δικαιοδοσία. Παράλληλα, αναγνώρισε πως η Νότια Αφρική έχει το δικαίωμα να φέρει τη συγκεκριμένη υπόθεση ενώπιον του Δικαστηρίου.

Το Δικαστήριο αναγνώρισε πως οι Παλαιστίνιοι της Γάζας μπορούν να γίνουν αντιληπτοί ως μία ομάδα που χρήζει προστασίας υπό το πλαίσιο της Σύμβασης. Έπειτα, κάνοντας επίκληση μεταξύ άλλων και σε μια σειρά από δηλώσεις υψηλά ιστάμενων Ισραηλινών αξιωματούχων, αναγνώρισε πως οι συνθήκες που έχει προκαλέσει η επίθεση του Ισραήλ είναι τέτοιες που απειλούν δικαιώματα αυτής της ομάδας και πως τουλάχιστον κάποια από τα μέτρα που ζητά η Νότια Αφρική θα τα προστατεύσουν.

Το Δικαστήριο έπειτα αναγνώρισε πως υπάρχει επείγων κίνδυνος για τα δικαιώματα αυτά ούτως ώστε να υπάρχει ανάγκη για προσωρινά μέτρα, αλλά και πως οι εσωτερικές νομικές διεργασίες του Ισραήλ, αν και καλοδεχούμενες, δεν επαρκούν για να αφαιρέσουν αυτόν τον κίνδυνο. Συνεπώς, υπάρχουν οι συνθήκες και η ανάγκη για την εφαρμογή προσωρινών μέτρων.

Εκ των παραπάνω, το Δικαστήριο αποφάσισε τα εξής προσωρινά μέτρα:

• Το Ισραήλ θα πρέπει να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για να αποφύγει τη διάπραξη εγκλημάτων όπως αυτά που περιγράφονται στη Σύμβαση (ψήφοι 15-2),
• να διαβεβαιώσει πως οι ένοπλες δυνάμεις του δεν διαπράττουν κανένα από αυτά (ψήφοι 15-2),
• να προλάβει και να τιμωρήσει άμεσες δηλώσεις υποκίνησης στα παραπάνω εγκλήματα (ψήφοι 16-1),
• να επιτρέψει άμεσα την παροχή βασικών υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστίνιους στη Γάζα (ψήφοι 16-1),
• να διατηρήσει και να αποφύγει την καταστροφή αποδεικτικών στοιχείων εγκλημάτων (ψήφοι 15-2),
• να παράσχει έκθεση στο δικαστήριο για την πορεία των μέτρων εντός ενός μήνα. Η έκθεση θα δημοσιοποιηθεί στη Νότια Αφρική, η οποία διατηρεί δικαίωμα σχολιασμού της έκθεσης ενώπιον του Δικαστηρίου (ψήφοι 15-2).

Τέλος, το Δικαστήριο ζήτησε την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς.