Όταν η επιστημονική αβεβαιότητα ξεφεύγει από τα πλαίσια της καλώς εννοούμενης δεοντολογίας.

Written by Γιώργος Σαχίνης on 10 Ιανουαρίου 2022

Δεν έκρυψε την ενόχλησή του ο καθηγητής κος Λεόντιος Κωστρίκης, με αφορμή τις άμεσες αντιδράσεις που προκάλεσε η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της έρευνας του , από τον κ. Γκίκα Μαγιορκίνη.

Χωρίς να μασάει τα λόγια του σε τηλεφωνική μας επικοινωνία μαζί του, εξέφρασε την έκπληξη και τη δυσαρέσκειά του, σχετικά με τις δηλώσεις του κου Μαγιορκίνη, ο οποίος αμφισβήτησε τα συμπεράσματα της έρευνάς του, χωρίς προηγουμένως να έχει πλήρη στοιχεία ή να έχει έρθει σε επαφή μαζί του, όπως υποστηρίζει ο Κύπριος επιστήμονας.

Υπενθυμίζουμε ότι το θέμα ξεκίνησε από την δημόσια ανακοίνωση του Κωστρίκη, ο οποίος είναι καθηγητής στο Τμήμα Βιολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Κύπρου και επικεφαλής του εργαστηρίου Βιοτεχνολογίας και Μοριακής Ιολογίας, ότι το εργαστήριό του ανακάλυψε μια παραλλαγή του ιού SARS – COV 2, η οποία όπως ανέλυσε ο ίδιος, θα μπορούσε να είναι μια αρχέγονη μορφή της Δέλτα, που λόγω της πίεσης που είχε υποστεί, ενδεχομενως να είχε εξελιχθεί σε Όμικρον.

Ωστόσο η αντίδραση του κου Μαγιορκίνη, η οποία ομολογουμένως έλαβε μεγάλες διατάσεις στα ελληνικά ΜΜΕ, υπήρξε ασυνήθιστα αμεσότατη, με τον Έλληνα επιστήμονα να αμφισβητεί ως λαθεμένα τα συμπεράσματα της έρευνας, γεγονός που εξόργισε τον κο Κωστρίκη.

Ο Κύπριος ερευνητής εξέφρασε την απορία του σχετικά με τη βιασύνη του Ελληνα συναδέλφου του, ο οποίος χωρίς γνώση των δεδομένων ή προηγούμενη επικοινωνία και προσωπική ενημέρωση από τον Κύπριο καθηγητή, εξέφρασε δημόσια την ετυμηγορία του ότι πρόκειται περί τεχνικού λάθους.

Έκτοτε το ζήτημα έχει λάβει διαστάσεις μεγάλης διαμάχης με την εμπλοκή και άλλων επιστημόνων στο εξωτερικό, με δημοσιεύματα και στον αγγλικό τύπο, ενώ ανακοίνωση , πρώτη αντίδραση επί αυτών εξέδωσε και ο Κύπριος καθηγητής.

Προς το παρόν βρισκόμαστε σε αναμονή της απάντησης από πλευράς του καθ Κωστρίκη, η οποία εκκρεμεί μετά από τις τελευταίες αυτές εξελίξεις.

Προφανώς υπάρχει ένα θέμα ουσίας που αφορά την αξιολόγηση των επιστημονικών συμπερασμάτων της έρευνας του κου Κωστρίκη. Αυτό είναι το ένα ζήτημα, που βρίσκεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα των ειδικών επιστημόνων και των αντίστοιχων οργανισμών και φορέων.

Από την άλλη όμως δεν παύει να υφίσταται ένα ζήτημα δεοντολογίας, που στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν φαίνεται να τηρήθηκε από την πλευρά του κ. Μαγιορκίνη, διότι δεν παρουσίασε απτές αποδείξεις προκειμένου να στηρίξει τις αντιρρήσεις του, ιδιαίτερα όταν αφήνεται να εννοηθεί ότι Κύπριος επιστήμονας δεν είχε δώσει πλήρη στοιχεία για την έρευνά του.

Από την πλευρά μας αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι η επιστημονική αβεβαιότητα πρέπει να υπάρχει και να γίνεται αντικείμενο διαλόγου, αμφισβήτησης ακόμη και αντιπαράθεσης, αρκεί βέβαια όλα αυτά να κινούνται στα πλαίσια μιας καλώς εννοούμενης δεοντολογίας και καλής επιστημονικής πρακτικής, που στη συγκεκριμένη περίπτωση όπως τουλάχιστον φαίνεται, μάλλον δεν τηρήθηκαν.